Vanenburg, oranjerie 2

Omschrijving onderdeel 6:

ORANJERIE 'Klein Vanenburg' behorende bij de historische buitenplaats Vanenburg. Ten noordoosten van het huis staat een bakstenen oranjerie uit 1891-1892. De op rechthoekige grondslag opgetrokken oranjerie van baksteen in kruisverband bestaat uit drie beuken met aan de zuidzijde één bouwlaag en aan de noordzijde twee bouwlagen onder een met gesmoorde Oud-Hollandse pannen gedekt mansardedak. De gevels worden geaccentueerd door geblokte hoeklisenen, cementlijsten om de poorten en gecementeerde lijsten op consoles bij deuren en vensters. Alle gevels, behalve de noordgevel, hebben ter hoogte van de bovendorpels van de vensters een muizentandlijst. De oorspronkelijke indeling van het INTERIEUR bestaande uit een grote overwelfde ruimte aan de zuidkant en een smalle strook met dienstruimten aan de noordkant is thans niet meer aanwezig. De symmetrisch ingedeelde zuidgevel heeft een gecementeerd middenrisaliet waarin de dubbele toegangsdeur met getoogd tweeruits bovenlicht. Boven de deur hangt een natuurstenen plaat waarop Psalm 133 vers 3 staat. Aan weerszijden van de risaliet zijn twee vensterassen met dubbele tuindeuren en een getoogd tweeruits bovenlicht. Ook de noordgevel kent een regelmatige indeling met een middendeel waarin op de entresol twee halfronde, fijn gedetailleerde ijzeren stalvensters met links en rechts daarvan een in een gecementeerd vlak opgenomen dubbele inrijdeur met meerruitsbovenlicht. De overige gevelopeningen (deur en kleine stalvensters) zijn later aangebracht. Boven de linker poort is een met fronton bekroond hijsluik die boven de gootlijst uitsteekt. De westgevel van drie vensterassen met een waterlijst ter hoogte van de kapverdieping, was oorspronkelijk ingedeeld met drie rondboogvensters. Bij wijzigingen is in het midden de dubbele inrijdeur (thans met glas) geplaatst en is het rechter venster, op het bovenlicht na, dichtgezet. De beide staldeuren zijn eveneens van latere datum. In de verdieping drie gietijzeren rondboog vensters. De eveneens drie-assige oostgevel heeft centraal een poort met winket gevat in een gecementeerd omlijsting met boog en timpaan. De poort wordt geflankeerd door een staldeur met een getoogd tweeruits bovenlicht. De vensters op de verdieping zijn later ingezet. De gevels en de kap zijn nog vrijwel geheel gaaf.

Waardering ORANJERIE 'Klein Vanenburg' van algemeen belang:

• vanwege de ouderdom;

• vanwege de vormgeving in eclectische stijl, die typerend is voor het einde van de 19de eeuw;

• als karakteristiek en functioneel onderdeel;

• vanwege de ensemblewaarde.

_{Bron: https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl/.}